Bijlage 1. Financieel kader

1 – Onze uitgangspunten

Terug naar navigatie - 1 – Onze uitgangspunten
  • De meerjarenbegroting is structureel sluitend. Dit betekent dat de begroting op een termijn van zo'n 10 jaar sluitend is.
  • Om in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen streven wij er naar om hiervoor structurele financiële ruimte beschikbaar te houden.
  • De minimale stand van de Vrije Aanwendbare Reserve bedraagt € 10 mln..
  • Structurele uitgaven dekken wij uit structurele middelen.
  • Bij inzet van revolverende middelen zijn de gederfde rendementen gedekt: de rente die wij mislopen of die wij moeten betalen dekken we af.
  • Geld geven we alleen uit als we alle initiële kosten en (eventuele) structurele financiële gevolgen van een activiteit kunnen betalen.
  • Bij elk voorstel aan Provinciale Staten dat geld kost, maken wij duidelijk hoe wij dit op verantwoorde wijze betalen.
  • Gedeputeerde Staten voeren alleen moties uit die financieel gedekt zijn. Bij amendementen verwachten wij van Provinciale Staten dezelfde discipline.
  • Aan het meefinancieren van projecten van anderen stellen we voorwaarden zodat we goed zicht kunnen houden op de resultaten. De verplichting tot verantwoording moet in verhouding staan tot de inspanning die de ander levert.
  • Als wij financiële afspraken maken met anderen zijn die voor ons hard. Tegenvallers of extra benodigde middelen zijn voor rekening van de partij die deze het beste had kunnen voorzien. Dat is over het algemeen de partij waarmee we die afspraken hebben gemaakt.

2 - Ontwikkeling begrotingssaldo

Terug naar navigatie - 2 - Ontwikkeling begrotingssaldo

Het financieel kader actualiseren we periodiek. Dit gebeurt naar aanleiding van externe wijzigingen (zoals veranderingen in het provinciefonds) of door besluiten van Provinciale en Gedeputeerde Staten. Vaak stellen uw Staten deze wijzigingen vast bij de behandeling van een begroting, de jaarstukken, of een bestuursrapportage. Daarnaast heeft het college het mandaat om een aantal niet beleidsmatige wijzigingen zelf in de begroting te verwerken. Het betreft hier bijvoorbeeld wijzigingen in het provinciefonds, opbrengst motorrijtuigenbelasting, rendement vermogensbeheer of dividenduitkering. Hieronder geven we de ontwikkeling van het begrotingssaldo vanaf de begroting 2024 tot aan de jaarrekening 2024 stapsgewijs weer.

In elk P&C document worden de mutaties ten opzichte van het vorige P&C-document toegelicht. Het laatste P&C document wat in uw Staten is behandeld, betreft het autorisatiemoment december. Ten opzichte van autorisatiemoment december zijn onder GS mandaat de effecten van de decembercirculaire verwerkt. Het rekeningresultaat valt € 17,4  mln.  hoger uit dan begroot en bedraagt inclusief het begrotingssaldo 2024 € 75,8 mln. 

Als er een negatief begrotingssaldo is wordt dat direct verwerkt met de vrij aanwendbare reserve door daar daadwerkelijk al over te beschikken.  Deze werkwijze wordt alleen bij de begroting gevolgd zodat mutaties in het jaar en de effecten daarvan zichtbaar blijven. 

In de tabel hieronder staan de verschillende stappen cijfermatig weergegeven. 

Ontwikkeling begrotingssaldo 2024 2025 2026 2027 2028
Bedragen x € 1 mln.
Begrotingssaldo bij begroting 2024 0,0 0,0 -0,0 0,0 2,6
GS wijziging dividenduitkering FHW 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
GS wijziging december 2023 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2
GS wijziging septembercirculaire provinciefonds 2023 3,8 3,3 2,2 1,3 1,2
GS wijziging verkoop Kenter BV dividenduitkering Alliander 6,7 -0,7 -0,7 -0,7 -0,7
PS wijziging december 2023 -0,2 0,1 -0,1 -0,1 -0,2
PS 18-10-2023 nota aktualisaasje leezjesferoardering 2024 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
Begrotingssaldo bij autorisatiemoment december 2023 10,5 3,0 1,6 0,8 3,2
GS wijziging decembercirculaire provinciefonds 2023 -0,1 -0,3 -0,2 0,0 0,0
Begrotingssaldo bij jaarrekening 2023 10,4 2,7 1,4 0,8 3,2
PS 20-3-2024 Walbehear farwegen 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
PS 29-5-2024 Kadernota 2025 9,2 -4,7 -4,4 -5,1 -4,2
Begrotingssaldo bij kadernota 2025 19,6 -2,0 -2,9 -4,3 -1,0
Voorstellen PS berap 2024 1,5 1,1 1,1 3,8 0,4
Voorstellen GS berap 2024 0,5 0,0 0,0 0,0 0,0
Begrotingssaldo bij berap 2024 21,7 -0,9 -1,8 -0,5 -0,6
GS wijziging meicirculaire provinciefonds 2024 11,8 6,3 10,0 9,8 10,6
PS 19-6-2024 Fansels Frysk - beliedsnota Fryske taal 2025-2028 0,0 -0,4 0,4 0,0 0,0
PS 19-6-2024 Kultuerbelied 2025-2028 -0,1 -0,1 0,2 0,0 0,0
PS 26-6-2024 Resultaatbestemming NABO Deinum -0,4 0,0 0,0 0,0 0,0
PS 26-6-2024 Resultaatbestemming NABO Hindeloopen -0,4 0,0 0,0 0,0 0,0
PS 17-7-2024 Conceptbegroting 2025 en jaarstukken 2023 Noordelijke Rekenkamer en aanpassing gemeenschappelijke regeling NRK 0,1 -0,0 -0,0 -0,0 -0,0
Begrotingssaldo bij begroting 2025 32,8 4,9 8,8 9,3 10,0
GS wijziging dividenduitkering FHW BV -1,1 1,1 0,0 0,0 0,0
GS wijziging december 2024 3,0 0,8 0,8 0,8 0,8
PS wijziging december 2024 0,5 1,1 0,9 0,6 -0,2
PS 23-10-2024 untwerp programma erfgoed 2025-2028 0,0 -0,8 0,3 0,3 0,3
Begrotingssaldo bij autorisatiemoment december 2024 35,2 7,2 10,7 11,0 10,9
GS wijziging septembercirculaire provinciefonds 2024 20,8 -0,5 3,4 3,5 4,2
GS wijziging decembercirculaire december 2024 0,9 -0,5 0,7 0,9 1,1
GS wijziging december 2024 1,5 0,0 0,0 0,0 0,0
Begrotingssaldo bij jaarrekening 2024 58,4 6,1 14,8 15,4 16,2
Onderbesteding 2024 17,4
Rekeningresultaat 2024 75,8

3 - Vrij Aanwendbare Reserve (VAR)

Terug naar navigatie - 3 - Vrij Aanwendbare Reserve (VAR)

Hieronder staat de ontwikkeling van de VAR. Conform de afspraak met uw Staten vloeit het rekening- en begrotingssaldo aan het eind van het jaar automatisch in de VAR. Het rekeningsaldo 2024 en de verwachte begrotingssaldi 2025-2028 zijn hier in opgenomen. Tevens is rekening gehouden met voorstellen voor resultaatbestemming. 

In de financiële uitgangspunten is opgenomen dat de minimale stand van de VAR altijd € 10 mln. bedraagt.  Aan het eind van deze bestuursperiode (2027) bedraagt het saldo, onder aftrek van een minimale stand van de VAR van € 10 mln., totaal € 178,9 mln. Dit saldo is meegenomen bij de bepaling van de beschikbare weerstandscapaciteit. De VAR neemt de komende jaren af vanwege de geplande investeringen die zijn opgenomen in het bestuursakkoord voor de periode 2023-2027. 
Voor het bepalen welke middelen in de toekomst van uit de reserves kunnen worden ingezet, wordt gekeken naar de omvang c.q. ratio van het weerstandsvermogen. 

VAR 2024 2025 2026 2027 2028
Bedragen x € 1 mln.
Beginsaldo 162,3 255,3 237,2 214,9 188,9
Rekeningsaldo 2023 39,1
Beschikking over reserve -21,9 -24,3 -37 -41,4 0
Begrotingssaldo 6,1 14,8 15,4 16,2
Rekeningresultaat 2024 75,8
Voorstel resultaatbestemmingen
Stand ultimo 255,3 237,2 214,9 188,9 205,1
Minimale stand VAR -10,0
Stand VAR ná mutaties 255,3 237,2 214,9 178,9 205,1
Benodigd voor weerstandsratio 1,4 -102,0
Vrij inzetbaar 76,9